Zofia stryjenska portret artystki
Zofia Stryjeńska
Urodziła się w 1891 roku w Krakowie, w mieszczańskiej rodzinie Lubańskich o szlacheckim pochodzeniu. Artystka malarka, graficzka, ilustratorka, scenografka, przedstawicielka art deco.
Uczyła się w Szkole Malarskiej Leona Strojnowskiego, później w Szkole Sztuk Pięknych dla Kobiet Marii Niedzielskiej. Następnie, w 1911 przeprowadziła się do Monachium studiując na tamtejszej Akademii w męskim przebraniu przez rok do czasu rozpoznania jej płci przez kolegów ze studiów.
Powróciła do Polski i zamieszkała w Krakowie i po raz pierwszy wystawiła w Pałacu Sztuki cykl swoich prac „Polskie bajdy na tle opowieści ludowych” . Następny ważny cykl stworzyła w 1917 roku, były to „Bożki Słowiańskie”, w których Stryjeńska czerpała z różnych tradycji ludowych, między innymi mitologii słowiańskiej, tak ważnej dla całej jej dojrzałej twórczości.
W 1916 roku wzieła ślub z architektem – Karolem Stryjeńskim, z którym miała trójkę dzieci. Stryjeński pomógł artystce wiele zniamienitych postaci świata kultury m.in. Władysława Skoczylasa, Witkacego, Stefana Żeromskiego i wielu innych.
Od 1921 do 1927 roku mieszkała w Zakopanem, okres ten był na początku bardzo szczęśliwy, zarówno pod względem prywatnym jak i zawodowym, niestety ostatecznie zakończył się rozwodem ze Stryjeńskim.
W 1928 przeprowadziła się do Warszawy, w której spędziła następne lata, do 1939 roku. W początkach lat 30. jej sytuacja materialna zaczęła się pogaraszać, przestała dostawać zamówienia – zła karta odwróciła się dopiero pod sam koniec lat 30, kiedy to otrzymała m.in. zamówenie od MSZ, wzieła udział w dekoracji polskich transatlantyków – Batorego i Piłsudskiego. Dekorowała również cukiernię Wedla w Warszawie.
Zamówienia publiczne sprawiły, że znowu ludzie zainteresowali się jej twórczością i zaczeli kupować jej prace. Niestety, nadeszła wojna, która przekresliła ten rozkwit.
Okupację spędziła w Krakowie, w 1945 roku, gdy wkroczyli Rosjanie opuściła Polskę i dotarła do Szwajcarii gdzie żyła do śmierci w 1976. Pochowana jest na cmentarzu w Chene – Bourg koło Genewy.